Inleiding

De jury van het Steenbergen Stipendium bezocht de eindexamenexposities van verschillende kunstacademies in Nederland om vijf (foto)projecten te selecteren. De jury bestaat dit jaar uit Sterre Sprengers (voorzitter Steenbergen Stipendium en beeldredacteur De Correspondent) Jaap Scheeren (fotograaf en eervolle vermelding Steenbergen Stipendium 2003) Caroline von Courten (promovendus in fototheorie, Universiteit Leiden).

Lou Muuse (Willem de Kooning)

Retour Afzender
Een online productie over het asielbeleid in Nederland. Op een website wordt stap voor stap in tekst en beeld (fotografie, tekeningen, infographics) de gehele weg van een asielzoeker in ons land uitgelegd. Naar beneden scrollend doorloop je alle stappen, naar links en rechts navigerend wordt meer informatie over dat onderdeel gegeven. De website is up-to-date, maar ook een work in progress. Als er veranderingen in het beleid zijn, kan het ook in dit project worden aangepast. Doel van Lou Muuse is om een zeer ingewikkeld systeem inzichtelijk te maken. Tijdens de eindexamenexpositie op de Willem de Kooning exposeerde zij de website op een groot computerscherm. Zo konden bezoekers in hun eigen tempo door de website heen gaan.

Yara van der Velden (KABK)

Projections – a photographic research into a country and its buried treasures

Mongolie is in 2014 benoemd door de internationale monetaire unie tot de snelst groeiende economie ter wereld, vanwege de schaarse grondstoffen die er in de grond verborgen liggen. Welk effect heeft dit op het land, landschap en leven van de nog geen drie miljoen inwoners? Wat zijn dromen, wat is werkelijkheid en hoe verhoudt dit zich tot onze wereld?
Yara heeft een publicatie gemaakt waarin ze op verschillende fotografische manieren deze thematiek heeft onderzocht. De publicatie wordt ondersteund door tekst en uitleg. Daarnaast heeft zij een installatie gebouwd van een green screen landschap waarin de schaarse grondstoffen worden getoond, en tegelijk de bezoeker bij het betreden van de installatie zichzelf op een beeldscherm in een virtueel Mongools landschap geplaatst ziet. Een installatie (schatting 4 x 6 meter en 3 meter hoog) van een green screen landschap met pilaren waarop de schaarse grondstoffen liggen. Daarnaast de publicatie op een sokkel. En op de grond het beeldscherm waarop de bezoeker zichzelf in een virtueel landschap ziet lopen.

Amber Toorop (KABK)

G’lijk weleer, mijn lieve schat

In dit project staan vier generaties Indo’s in Nederland centraal. Deze groep wordt gekenmerkt door een sterke identiteit en is gevormd door een traumatische geschiedenis. Er bestaat onder hen een culturele verbondenheid met een land waar niet naar teruggekeerd kan worden. In het project focust ze op een wereld die alleen nog in herinneringen en associatieve details leeft. Op metaforische wijze wordt er een minder bekende periode in de Nederlandse geschiedenis uitgebeeld die zich moeilijk onder woorden laat brengen.

Haar project bestaat uit een publicatie waarin ze oude foto’s, reproducties van recepten, interieurfoto’s, polymeerdrukken van tropische kamerplanten en portretten van familieleden samenbrengt. Amber presenteert de publicatie op een vitrine met daarin familiearchief uit Nederlands-Indië. Daarnaast toont zij een projectie op een zwevend scherm, alsof het opdoemt in de ruimte. In de animatie zijn voorbijkomende schilderijen van nostalgische Indonesische landschappen te zien, terwijl in audio te horen is hoe haar oudtante herinneringen ophaalt over Nederlands-Indië. Op deze manier vertelt Amber op intieme wijze het migratieverhaal van haar eigen familie. Tegelijkertijd snijdt het een breder thema aan dat opgaat voor een grotere groep migranten en hun nazaten.

Esther Hovers (KABK)

False Positives
Een pseudo wetenschappelijk onderzoek naar beveiligingscamera’s op straat en de analyse van “abnormaal” gedrag door experts. Al het afwijkend gedrag op straat wordt tegenwoordig als “verdacht” gekenmerkt. Maar wat is normaal? Zullen surveillance camera’s ons de veiligheid brengen waar we zo naar verlangen? Esther presenteerde naar project met allerlei soorten visuele elementen die zij had verzameld en gemaakt aan de muur. Daarnaast presenteerde zij een korte film van een beveiligingscamera terwijl een professional in de voice over uitlegt hoe hij de beelden analyseert. Ook heeft Esther een publicatie gemaakt waarin zij haar bevinden en eigen foto’s in een sterke vormgeving heeft weten samen te brengen.

Majda Vidakovic (KABK)

Did You Mean: Anything Else
Alles op internet vinden we via zoekmachines. Majda geeft opnieuw vorm aan dit fenomeen van zoekmachines en de invloed die het heeft op onze blik op de virtuele wereld en de echte werkelijkheid van de objecten die onderwerp zijn van onze zoek- en vind-acties. Wat zien we als we naar een digitale afbeelding van een object kijken, waarin verschilt dit van het werkelijke object. Vorm krijgt een andere functie en betekenis, waardoor onze ervaring ook verandert. Het project bestaat uit allemaal losse onderdelen die samen een grote installatie vormen. Een installatie van een houten venster die de google-image zoekmachine fysiek maakt. Vervormde cactussen die 3D vertalingen zijn van de virtuele zoekresultaten. Ook een performance is onderdeel van de installatie, een fysieke zoekactie met vier participanten. De performance is gefilmd en te zien op een beeldscherm. Op een ander beeldscherm is te zien hoe Majda een installatiefoto met een cactus bouwt. Ook is een publicatie met andere beelden uit dit onderzoek.