Inleiding

De jury van het Steenbergen Stipendium bezocht afgelopen zomer de eindexamenexposities van verschillende kunstacademies in Nederland om vijf (foto)projecten te selecteren.

Op 15 oktober 2014 is het Steenbergen Stipendium 2014, toegekend aan Olya Oleinic (1991) van de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag. Met het project ‘Universal guide to everything’ verbeeldt Oleinic hoe kennis op het internet door toevallige opeenstapelingen en kruisverbanden groeit én vervormt tot een nieuwe werkelijkheid. Met een muur vol ansichtkaarten van vreemde, half herkenbare voorwerpen bootst zij dit proces na.

JANNEMAREIN RENOUT (Rietveld)

Scan2400
Als eerste in de tentoonstelling van de vijf genomineerden is het project Scan2400 van Jannemarein Renout te zien. Zij werd gedreven door het verlangen een nog niet bestaand beeld te creëren. Voordie zoektocht ontleedde zij fotografie tot de elementen licht, een lens en een drager van informatie. Met behulp van een scanner bracht zij die elementen op een andere manier bij elkaar. Het resultaat zijn beelden die geen foto’s lijken, naar tegelijk oerfoto’s zijn. Beelden die zijn ontstaan door de gereedschappen van het medium, maar een herinterpretatie zijn door hoe ze de omgeving vastleggen.

AD VAN DER KOOG (St. Joost)

Winterreise
Meteen om de hoek is het project Winterreise van Ad van der Koog te zien. De manier waarop hij het medium hanteert is meer klassiek, als een instrument om een fysieke en filosofische reis vast te leggen. Als een instrument om het geluid de liederencyclus Winterreise van de Oostenrijkse componist Franz Schubert in beeld om te zetten. Zijn zoektocht wordt de zoektocht van de kijker. Flarden tekst op losse papieren in een kaartenbak en collages van foto’s op gevouwen vellen gaan soms een relatie met elkaar aan, en soms juist helemaal niet. Het is de allerlaatste zin op het allerlaatste vel die alles wat je daarvoor hebt gezien en gelezen op z’n kop zet.

OLYA OLEINIC (KABK)

Universal guide to everything
Daar tegenover hangt het project Universal guide to everything van Olya Oleinic. Een muur vol ansichtkaarten van vreemde gemorfte, half herkenbare voorwerpen. Haar beelden zijn onaantrekkelijk en intrigerend tegelijk. Het is een beeld- taal die je direct associeert met computer, software en gerenderde beelden. En dat is het intelligente aan haar project. Haar fascinatie voor de manier waarop kennis op internet groeit, door rare opstapelingen en kruis- verbanden, heeft zij weten om te zetten in beelden waarin hetzelfde gebeurt. Internet en software is een wereld die wordt gevoed door de tastbare wereld waarin we leven, maar het vervormt kennis en beeld op manieren die niet meer op de werkelijkheid lijken.

CARILIJNE PIETERS (HKU)

Eerst De liefde is alles, hè
Dan de twee films die zijn genomineerd. Eerst De liefde is alles, hè van Caroline Pieters. Een film over de liefde tussen een ouder echtpaar. Een film die simpel- weg prachtig en ontroerend is. Met zichtbaar veel toewijding en tijd filmde zij haar grootouders, die een leven leiden zoals zoveel grootouders in Nederland. Stellen die hun oude dag in een traag tempo slijten in een be- jaardentehuis, met beide een aftakelende gezondheid en met elkaar als enige en laatste houvast in het leven. Een zeer intiem project, in een goede documentaire vorm. Tijdens het jureren zaten anderen in het publiek te huilen. Bestaat er een groter compliment?

LISA-MARIE VLIETSTRA (Rietveld)

Kijk eens naar mij / Look at me
De andere film – of eigenlijk een drieluik van films – is Kijk eens naar mij / Look at me van Lisa-Maria Vlietstra, die interessant is omdat elementen als ongemak en spanning laten zich moeilijk fotograferen, maar in haar film des te meer zichtbaar zijn. Bovendien onderzoekt en gebruikt ze de mogelijkheden van film om, heftige en persoonlijke, situaties te forceren en te regisseren. Haar films zijn sterk door het minimale gebruik van beweging en geluid. De drie films maakte zij tijdens drie jaren van haar opleiding, en elke film is weer beter dan de vorige.